Intelligence Group onderzoekt voortdurend de dynamiek op de arbeidsmarkt. Elk kwartaal updaten we onze arbeidsmarktdata en via deze pagina delen we de belangrijkste bevindingen met u. Zo krijgt u in één oogopslag een beeld van de ontwikkelingen en tendensen op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Wilt u weten wat actuele arbeidsmarkt data over uw doelgroep zegt en wat dit betekent voor uw bedrijf? Lees hier meer over onze oplossingen, zoals ons DoelgroepenDashboard, waar ons arbeidsmarktonderzoek concreet ingezet wordt voor u.
Laatste arbeidsmarkt cijfers vierde kwartaal 2018
Arbeidsmarktactiviteit
933 duizend actief werkzoekenden
-77 duizend t.o.v. dezelfde periode vorig jaar
Baanwisselingen
1,4 miljoen mensen vonden de afgelopen 12 maanden (ander) werk
+31 duizend t.o.v. dezelfde periode vorig jaar
Sourcingsdruk
Wordt minimaal 1x per kwartaal benaderd
t.o.v. 25,0% in dezelfde periode vorig jaar
Arbeidsmarktactiviteit
De arbeidsmarktactiviteit is een goede indicator van hoe makkelijk of moeilijk het is om vacatures te vervullen. Sinds eind 2017 zien we dat er steeds minder mensen actief op zoek zijn naar (ander) werk. Ten op zichte van een jaar geleden is het aantal actief werkzoekenden met 77 duizend afgenomen. Per vakgebied kan de arbeidsmarktactiviteit sterk verschillen. Zo is het aandeel actief werkzoekenden onder chauffeurs relatief laag. Een lage arbeidsmarktactiviteit betekent dat werkgevers meer moeite moeten doen om hun doelgroep te bereiken. Belangrijker wordt het dan om wervingscampagnes ook op de latente doelgroep te richten, d.w.z. op de mensen die openstaan voor (ander) werk, maar niet actief jobboards bekijken.
De groep latente baanzoekers in Nederland is met een aandeel van 46,4 procent momenteel groter dan de groep die helemaal niet op zoek is naar (ander) werk (42,4 procent).
Baanwisselingen
De mobiliteit op de Nederlandse arbeidsmarkt neemt toe. Meer mensen vinden werk en meer mensen besluiten te veranderen van werkgever. Dit is een logisch gevolg van de hoge economische groei en een gunstige arbeidsmarkt. Het totale aantal baanwisselingen is in werkelijkheid zelfs nog hoger, omdat er mensen zijn die meerdere keren van werkgever wisselen. Daarnaast zijn er mensen die bij dezelfde werkgever van baan veranderen. Niet alleen het aantrekken, maar ook het behouden van talent wordt hiermee belangrijker.
Er zijn grote verschillen per vakgebied. Zo is de dynamiek in de horeca tweeënhalf keer zo hoog als in de transport.
Sourcingsdruk
De sourcingsdruk hangt samen met de schaarste op de arbeidsmarkt. Hoe gewilder (schaarser) mensen zijn, hoe vaker ze worden benaderd door headhunters, werkgevers en recruiters. Dat is ook terug te zien in de top 3 functiegroepen die het vaakst benaderd worden. Belangrijk bij de benadering van de doelgroep is dat dit met de juiste boodschap gebeurt. Per doelgroep zien we namelijk sterke verschillen in de manier waarop ze benaderd willen worden en op welke boodschap ze aanhaken. Daarbij zullen steeds vaker andere kanalen dan alleen LinkedIn en algemene jobboards gebruikt moeten worden om de doelgroep te bereiken. Via gespecialiseerde vacaturesites of vakwebsites is de kans groter om in contact te komen met de doelgroep.
Verwachte zoekduur
De verwachte zoekduur naar een baan is gebaseerd op de periode die mensen zélf aangeven nodig te hebben voor het vinden van nieuw werk. Deze verwachte zoekduur is in de afgelopen jaren gedaald van gemiddeld bijna 7 maanden naar net onder de 4 maanden. Het kan gezien worden als vertrouwensindicator van werknemers in de arbeidsmarkt.
De duur van het sollicitatieproces (bij hoger opgeleiden vaak langer dan bij lager opgeleiden), het gemak van het vinden van werk en de focus, motivatie en inzet van mensen zijn van invloed op de feitelijke zoekduur. Als werkgever is het vooral belangrijk om de time to hire zo kort mogelijk te maken – zeker in een schaarse arbeidsmarkt – om zo talent niet in het proces te verliezen.
Bron: Intelligence Group, Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek.
Prognose vacatures
We kijken niet alleen naar hoe de arbeidsmarkt er nu voor staat, maar we richten onze blik ook op de toekomst. Altijd op basis van data, onderbouwd met onze kennis en expertise van de arbeidsmarkt en gebruikmakend van de voorspellingen van gerenommeerde en betrouwbare partijen zoals CPB en UWV. Toekomstverwachtingen vormen de input voor beleid of kunnen gebruikt worden om verschillende scenario’s door te rekenen.
Op basis van ons eigen ontwikkelde prognosemodel verwachten we voor 2019 een flinke daling van het aantal vacatures ten opzichte van 2018. Dit in lijn met de afkoelende economie (zie hieronder). Daarmee ligt het aantal vacatures ongeveer op het niveau van 2016. In de jaren erna zal het aantal vacatures licht afnemen, maar blijft het absolute aantal vacatures (circa 900 duizend) historisch gezien hoog.
Bron: prognose t/m 2021 o.b.v. CPB (concept CEP, maart 2019) en CPB (Actualisatie middellangetermijnverkenning 2018-2021, oktober 2017).
Afkoeling economie
Vorig jaar al meldden we dat een afkoeling van de economie ophanden is. Onder andere de naderende Brexit, inclusief alle onduidelijkheid hieromtrent, en het handelsconflict tussen de VS en China zorgen voor onzekerheid. Duitsland en Italië hebben haar groeiprognoses inmiddels flink naar beneden bijgesteld. De Europese Commissie meldde eind maart dat het economisch sentiment in de Eurozone voor de negende maand op rij is gedaald.
Ook in Nederland zien we een daling van een aantal belangrijke indicatoren.
- Het consumentenvertrouwen neemt af (van +24 in maart 2018 tot -4 in maart 2019).
- Het producentenvertrouwen neemt af (van +9,5 in maart 2018 tot +6,1 in maart 2019).
- Het aantal uitzenduren krimpt (-2,3% in de periode 2019-02 tegenover +5,0% in 2018-02).
- De beurskoers (AEX) kende eind vorig jaar een flinke dip, maar is inmiddels weer gestegen. Niettemin is de trend over het afgelopen jaar licht dalend.
- De vacature-indicator van het CBS vertoonde in 11 van de laatste 12 maanden een daling.
Deze vijf indicatoren blijken goeie voorspellers van de economische groei (zie de grafieken hieronder). Indien de ontwikkelingen van het afgelopen jaar zich doorzetten, dan zal de economische groei eind 2019 op 1,2 procent uitkomen. De jaar-op-jaar groei (2019 versus 2018) komt dan uit op 1,6 procent. Dat is vergelijkbaar met de meest recente prognose van het Centraal Planbureau (1,5 procent, concept Centraal Economisch Plan, maart 2019), waar eind 2018 nog werd uitgegaan van een groei boven de twee procent.
Bron: Intelligence Group o.b.v. CBS, ABU en fd.nl.
Bron: Intelligence Group o.b.v. CBS, ABU en fd.nl.
Vanwege de grote onderlinge samenhang tussen de indicatoren kunnen ze niet allemaal tegelijk in één model worden opgenomen. Daarom zijn vier afzonderlijke modellen geschat, die elk een verschillende combinatie van een deel van de vijf indicatoren als input hebben.
Arbeidsmarktkansen
Een ruime meerderheid van de Nederlandse beroepsbevolking heeft momenteel een (zeer) goede arbeidsmarktscore. Dit komt vooral door de zeer sterke groei van de vraag naar arbeid (vacatures). Bovendien zien we dat het actieve aanbod afneemt. De arbeidsmarktscore wordt berekend op basis van de verhouding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Hoe meer vraag ten opzichte van het aantal mensen dat beschikbaar is, hoe hoger de arbeidsmarktscore en daarmee de kans op de arbeidsmarkt.
Toch is 12 procent van de Nederlandse beroepsbevolking (ruim 1 miljoen mensen) kwetsbaar. Dit betekent dat zij een functie hebben waarbij het aanbod van mensen substantieel groter is dan het aantal vacatures. Om- en bijscholing naar kansrijkere beroepen is voor deze mensen noodzakelijk om in de toekomst aan het werk te blijven.
Vast en flex
Flexibele arbeid is op de Nederlandse arbeidsmarkt niet meer weg te denken. Hoewel het aandeel werknemers met een flexibel contract nog steeds groeit, zien we dat er de laatste tijd een verschuiving is naar vast. Mensen die een nieuwe/andere baan vinden krijgen vaker een vast contract. Bovendien verwacht een groeiend deel van de werknemers met een flexibel contract een vast contract te krijgen.
Begin 2017 kreeg ruim tweederde (68 procent) van de mensen die een nieuwe of andere baan vonden in eerste instantie een flexibel contract. Eind 2018 is dit gedaald tot 61 procent. Het aandeel vaste contracten is in diezelfde periode gestegen van 32 procent naar 39 procent, een stijging van 22 procent.
Eind 2015 verwachtte 26 procent van de flexwerkers een vast contract te krijgen, nu is dat 34 procent. Iets minder dan een derde verwacht een nieuw tijdelijk contract te krijgen. Dat aandeel is redelijk constant over de tijd. Het deel waarbij het contract na afloop niet wordt verlengd, is gedaald van ruim 14 procent naar iets onder de 10 procent. Iets minder dan een kwart van de flexwerkers weet niet wat de vooruitzichten zijn bij hun werkgever als het contract afloopt.
Bron: Intelligence Group, Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek.
Bron: Intelligence Group, Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek.
Bent u nieuwsgierig geworden over wat arbeidsmarktdata concreet voor uw bedrijf kan betekenen? Lees dan hier meer over onze oplossingen, zoals het DoelgroepenDashboard, die u inzicht kunnen geven in het slimmer werven van kandidaten voor uw bedrijf. Of vul het formulier op deze pagina in voor persoonlijk contact.
Verantwoording & onze producten
De bovengenoemde cijfers over de Nederlandse arbeidsmarkt zijn afkomstig uit ons eigen en onafhankelijk Arbeidsmarkt Gedragsonderzoek (AGO). Het AGO is een continu onderzoek dat sinds 2003 elk kwartaal wordt afgenomen onder circa 4.000 unieke respondenten. Hiermee kunnen we inzicht geven in o.a. schaarste, wervingshaalbaarheid, effectieve wervings- en mediakanalen, het aandeel actieve en latente werkzoekenden en drijfveren van uw doelgroep.
Wat belangrijke datapunten zijn om uw wervingsstrategie en recruitment marketing vorm te geven en of te optimaliseren en die u terug kunt vinden in producten als het DoelgroepenDashboard, de Talent Analytics en de VacatureVerbeteraar. Daarnaast bieden onze employability analyses u actuele informatie over de arbeidsmarkt als input voor strategische personeelsplanning en het vergroten van duurzame inzetbaarheid van medewerkers.